Ciocia "Dobra rada"- czyli o czym warto pamiętać zdając maturę ustną z języka angielskiego
Jestem już naprawdę doświadczonym belfrem i maturę poznałam w jej najprzeróżniejszych odsłonach. Co roku po skończeniu oceniania mam w głowie pełno komentarzy i uwag na temat co robić i czego nie robić podczas egzaminu i najczęściej jak "ciocia dobra rada" dzielę się nimi z uczniami. Najczęściej wypada to pod koniec maja i możecie sobie wyobrazić jaki stosunek do tych moich mądrości mają uczniowie tęsknie wypatrujący wakacji przez okno. Potem już w klasie maturalnej zawsze informuję jak egzamin wygląda i o czym należy pamiętać, ale nie jest to już tak "na świeżo". Zresztą i tak mam wrażenie, że część uczniów puszcza to moje ględzenie mimo uszu, a na dowód mam wyznanie jednego z moich tegorocznych maturzystów, który nie miał pojęcia jak matura wygląda i oświadczył komisji, że nigdy jego nauczycielka (czyli ja) nie pokazała mu zestawu maturalnego. Ciekawe, bo wszyscy byli minimum raz przepytani z całego zestawu, niektórzy nawet kilka razy, a poszczególne zadania robimy prawie na każdej lekcji od pierwszej klasy☺. Może chodziło mu o to, że nie dałam do ręki oryginalnego zestawu maturalnego z OKE?
Ten post piszę z myślą o kolejnych rocznikach maturzystów, którzy będą musieli zmagać się z egzaminem ustnym z języka angielskiego. Dopiero co skończyłam "maraton maturalny" i pamiętając swoje przemyślenia od razu się nimi dzielę. A zatem:
MATURZYSTO!!!!
1. Zapoznaj się z informatorem maturalnym z każdego przedmiotu, który zdajesz na maturze. Są tam dokładne opisy wymagań, zakres materiału, przykładowe zestawy z kluczem oraz kryteriami oceniania. Na pewno Twój nauczyciel cię informował jak wygląda matura, ale dla spokoju zajrzyj jeszcze do tego dokumentu. Wszystkie informatory są na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej oraz na stronach poszczególnych okręgowych komisji. Informator z Języka Angielskiego do "starej" matury znajduje się TUTAJ, a do matury od roku 2023 TUTAJ.
2. Przyjdź jakiś kwadrans przed wyznaczoną godziną egzaminu, ale nie dziw się, że nie rozpocznie się on co do sekundy, tak jak jest napisane na rozpisce. Te godziny są orientacyjne, czasem ocenienie ucznia trwa chwilkę, a nieraz trzeba nieco dłużej zastanowić się nad oceną i przedyskutować poszczególne elementy. Wszystko dla Waszego dobra 😀
3. Nie dziw się, że w momencie wejścia do sali egzaminacyjnej wszyscy będą mówić po angielsku i tego będzie wymagać się od Ciebie. Taka jest formuła tego egzaminu. Na początku będziesz musiał okazać swój dowód tożsamości (ID), wybrać zestaw (choose a set) oddać go komisji i usiąść (take a seat). Daj komisji chwilę na wypełnienie dokumentacji (zaznaczenie, że się zgłosiłeś, wpisanie numeru zestawu oraz godziny rozpoczęcia egzaminu).
4. Nie wyrywaj zestawu z rąk komisji. Zanim go dostaniesz, odbędzie się krótka, około dwuminutowa rozmowa wstępna, dopiero potem będziesz mógł spojrzeć na zestaw.
5. Pamiętaj, że rozmowa wstępna nie jest oceniana, możesz się o wszystko dopytać, poprosić o wyjaśnienie, sparafrazowanie, nawet pokusić o dygresję i żart. Teoretycznie ma cię ona rozluźnić i przygotować do egzaminu właściwego, ale różnie bywa z tym rozluźnieniem. Przede wszystkim jednak nie traktuj jej jako część, którą można sobie zupełnie odpuścić i odpowiadać zdawkowo lub rezygnować z odpowiedzi. Owszem, tej części się nie ocenia, ale te dwie minuty to twoja szansa na zrobienie jak najlepszego wrażenia na komisji, które potem podświadomie przekłada się w głowach egzaminatorów na resztę twojego wystąpienia. Jeżeli rozmowa pójdzie Ci dobrze, to może zadecydować o podwyższeniu twojej oceny za zakres i poprawność, ale jej nie obniży, dlatego naprawdę warto się do niej przygotować. Pytania są przeważnie bardzo proste, najczęściej o życie codzienne, hobby, podróże. Dobrze jest sobie przemyśleć odpowiedzi na niektóre z nich, tak, żeby podczas egzaminu nic Cię nie zaskoczyło. Przykładowe banki pytań są w każdym repetytorium maturalnym, możesz również skorzystać z tego zestawu - ROZGRZEWKA JĘZYKOWA.
6. Zadanie pierwsze polegające na rozmowie z egzaminatorem według scenariusza podanego w zestawie pójdzie Ci o wiele łatwiej, gdy oprócz zapoznania się z tym, co znajduje się w chmurkach przeczytasz dokładnie kontekst, w którym rozmowa się odbywa. Wyobraź sobie, że w chmurkach masz następujące kwestie, które musisz uwzględnić i rozwinąć podczas rozmowy:
- jaka to była impreza
- kiedy i gdzie się odbyła
- jaki był jej przebieg
- nieoczekiwane wydarzenie podczas imprezy
Uczeń, który nie przeczytał kontekstu może zacząć opowiadać o imprezie towarzyskiej, kulturalnej, szkolnej, patriotycznej, ale w zestawie jest mowa o imprezie sportowej. Oczywiście egzaminator naprowadzi Cię, że miałeś o czymś innym mówić, ale po co fundować sobie taki stres, jeśli można po prostu przeczytać kontekst, czyli to, co jest na górze nad chmurkami. Zwróć też uwagę na to, kto rozpoczyna rozmowę. Nie bierz do siebie udawanego oburzenia komisji na którąś z twoich propozycji. Egzaminator też wciela się w rolę i czasem udaje kapryśną koleżankę, czasem marudnego klienta, czasem nadgorliwego lekarza, a czasem (to moja ulubiona kreacja) naiwną blondynkę, wszystko po to, żeby dać zdającemu możliwość doprecyzowania czegoś, wyjaśnienia, dopytania o coś, po to żeby zyskał jak najwięcej punktów. Jeśli na przykład z obrzydzeniem wyrazi się o spaniu w schronisku młodzieżowym, to nie znaczy, że ma Cię w pogardzie i uważa za niespełna rozumu. Stwarza Ci szansę na podanie dodatkowego argumentu, który ewentualnie przekona rozmówcę lub zaproponowania czegoś innego. Przykładowy zestaw znajduje się na blogu Enjoy English. A zadania dla przyszłych techników na moim blogu TUTAJ.
7. Zadanie drugie. Pamiętaj, że w tym zadaniu opis obrazka to dopiero początek. Poświęć na niego około 1 minutę, nie sugeruj się, że na zestawie jest napisane, że ta część trwa 3 minuty. To wszystko prawda, ale po opisaniu obrazka będziesz musiał jeszcze odpowiedzieć na 3 pytania. Opisując zdjęcie pamiętaj o precyzyjnych sformułowaniach. Opis typu: "In the picture I can see some people doing something somewhere" zupełnie nic nie mówi konkretnego o tym zdjęciu i nie otrzymasz za niego punktów. Nazwij jakoś te osoby: a doctor and a patient, a secretary and her boss, a young mother, a group of primary school students. Jeśli nie jest dla Ciebie jasne kim oni są, spróbuj spekulować (They might be engineers or builders itp). Nikt nie obniży Ci za to oceny, byle twoje spekulacje miały jakiś sens. (Upieranie się, że dwóch starszych panów siedzących na ławce "might be a grandmother and her dog" nie przejdzie :)). Podobnie powiedz co konkretnie robią, używając czasu present continuous, np "They are talking", "they are repairing a computer". Tu również możesz spróbować zgadnąć co robią, pokazać, że nie jesteś pewien, np: "I'm not sure what he is doing. He might be making dinner or preparing breakfast. I think he is taking an exam." Ważne, żeby wasze odpowiedzi miały związek ze zdjęciem.
8. Zadanie drugie - DARUJCIE SOBIE OPIS UBIORU osób, które znajdują się na zdjęciu. To naprawdę nie ma znaczenia czy dziewczyna ma żółtą bluzkę, czy niebieską, czy spodnie chłopaka są w kratkę czy moro. Nic to nie wnosi, bo komisja i tak ma zdjęcia czarno-białe, a tylko tracicie cenny czas. Skupcie się na akcji, miejscu, uczuciach tych osób, ale dajcie sobie spokój z opisywaniem ubrań. Jeśli już musicie coś o ubraniu powiedzieć (chociaż powtarzam, że nie ma to sensu), to ograniczcie się do ogólnego "casually dressed" lub "he's wearing formal clothes" itp. WYJĄTEK stanowi sytuacja, gdy ktoś na zdjęciu wyraźnie wyróżnia się od innych pod względem ubioru, na przykład macie grupę uczniów w szarych mundurkach, ale jeden z nich ubrany jest w strój płetwonurka lub kostium klauna, wtedy coś warto o tym wspomnieć, bo to jest coś niezwykłego. Ewentualnie ktoś ubrany jest nieadekwatnie do sytuacji, na przykład widzicie kogoś w biurze ogromnej korporacji siedzącego przed komputerem w stroju kąpielowym lub zupełnie bez niczego (na to nie liczcie 😂 ), no to wtedy aż się prosi o odniesienie do ubioru (lub jego braku 😁)
9. Zadanie drugie - odpowiedzi na pytania. Wiem, że dla niektórych to oczywista oczywistość, ale czuję, że muszę o tym wspomnieć. Po pierwsze uczeń pytań nie widzi, są one tylko w zestawie dla egzaminatora, więc nie obrażajcie się, że ich u was nie ma. Po drugie pytania są ZAWSZE tego samego typu i w tej samej kolejności.
Pierwsze pytanie dotyczy opisywanego zdjęcia, osób na nim przedstawionych, sytuacji, wydarzenia itp a zdający musi to zdjęcie zinterpretować. Na przykład pytanie może brzmieć tak: "What do you think will happen next? Why?" " Do you think the people are enjoying the party? How do you know?", "Why do you think the girl is crying? " itp.
Drugie pytanie jest tylko związane z tematyką zdjęcia, ale nie dotyczy go bezpośrednio. Możecie już przestać patrzeć na zdjęcie i skupić się na wypowiedzi. Na przykład mamy zdjęcie osób wylegujących się na plaży, przykładowe pytania to: "How do you like spending your holidays? "Would you prefer to spend your holidays abroad or in your country, why?" "Why do so many people decide to go on hoilday abroad instead of staying in Poland?" Nie trzeba bardzo długo odpowiadać, 2-3 zdania w zupełności wystarczą. byle były na temat.
Trzecie pytanie - zawsze jest prośbą o opowiedzenie jakiejś króciutkiej historyjki w CZASIE PRZESZŁYM. Często zdający nie słuchają uważnie pytania i odpowiadają w czasie terażniejszym. Na przykład pytanie brzmi: "Tell me about the best dish you have ever cooked. " a maturzysta odpowiada: "I make pizza very often. I am very good at it." Niestety, jest to odpowiedź nie na temat i nie otrzyma się za nią punktów. A zatem PAMIĘTAJCIE - pytanie trzecie jest zawsze prośbą o opowiedzenie czegoś w czasie PRZESZŁYM, nawet jeśli wydawało wam się inaczej. Możliwe, że czasy przeszłe nie są wasza najmocniejszą stroną, niestety, trzeba znać przynajmniej czas past simple. Jest też niebezpieczeństwo, że w stresie zaczniecie mylić formy czasowników i komuś wyjdzie "I see a film" zamiast "I saw a film", wtedy niestety kaplica, bo egzaminator nie wie czy ty widzi film, czy ty widział film. Łatwo można temu zaradzić dodając maleńki okolicznik czasu np yesterday lub last week/month/year. Zdanie "I see a film yesterday" może nie jest gramatyczne i nie spowoduje u egzaminatora opadu szczęki, ale przynajmniej będzie wiadomo że ty widzieć film wczoraj i sytuacja będzie jasna 😀.
10 MATURZYSTO, pamiętaj, że arkusz egzaminacyjny ma dwie strony i po opisie obrazka i odpowiedzi na pytania na odwrocie znajduje się ZADANIE TRZECIE!!!
10. Zadanie 3. WYBÓR I ODRZUCENIE, ODPOWIEDZI NA PYTANIA
To zadanie z definicji jest najtrudniejsze i najostrzej oceniane. Nie wystarczy coś bąknąć dwa razy, żeby wypowiedź była uznana za rozwiniętą. Wymaga się pogłębienia wypowiedzi i udzielenia odpowiedzi wieloaspektowej. Krótko mówiąc, to co byłoby uznane za super w zadaniu 1 i 2 w zadaniu trzecim często jest niewystarczające. Składa się ono z dwóch części. Najpierw trzeba dokonać wyboru i odrzucenia propozycji, a potem odpowiedzieć na pytania. Opisuję to dość pobieżnie, gdyś szczegółowe informacje są w informatorze oraz na ogromnej ilości filmów na Youtubie, rozlicznych blogach, stronach wydawnictw i tp. Kilka linków podam poniżej. Tutaj chciałabym się odnieść do tego co to znaczy wybór, odrzucenie i uzasadnienie. Przede wszystkim ten egzamin to nie tylko egzamin z liczebników. Powiedzenie że wybieracie opcję nr 1 lub odrzucacie numer 2, to nie jest dokonanie wyboru. Nawiążcie jednym zdaniem przynajmniej do tego, co jest charakterystycznego we wszystkich opcjach, to znaczy np: If I were to choose, I would go for advert number 1, the one showing students in a computer lab. Wyobraźcie sobie, że zdjęcia nie są ponumerowane i trzeba je jakoś zdefiniować. Podając argumenty za lub przeciw wznieście się na poziom wyższy niż mówienie because "I like it", " it's not for me". Spróbujcie je dopasować do kontekstu przedstawionego w zadaniu. Nieco innych argumentów użyjemy wybierając zdjęcia do artykułu, a innych na fototapetę w sali lekcyjnej. Jeśli już mówicie "because I like it" to niech wasze uzasadnienie nie będzie wyłącznie opisem zdjęcia. Na przykład macie wybrać najlepszy środek transportu po Europie podczas wakacji, możecie powiedzieć że wybieracie zdjęcie 2 na którym jest camper, bo lubicie jeździć camperem, ale dodajcie co jest takiego fajnego w podróżowaniu camperem, na przykład to, że nie trzeba płacić za hotel, bo śpi się w samochodzie, że można się zatrzymać na dłużej w dowolnym miejscu lub pojechać dalej, gdy nagle jakieś miejsce nas rozczaruje. Nie bójcie się podawać przykładów itp. Podobnie odrzucając propozycję rozwijajcie wypowiedź, na przykład odrzucacie camper, to wyjaśnijcie, że spanie w nim jest niezbyt komfortowe, wszyscy przebywają na niewielkiej przestrzeni, zaczyna brakować intymności, poza tym jeśli tylko jedna osoba jest kierowcą, to w razie jej choroby lub zmęczenia nie można dalej jechać itp. Podobnie starajcie się rozwijać swoje odpowiedzi na pytania. Podajcie 2-3 argumenty ale unikajcie zwykłej wyliczanki argumentów np. "Because it's comfortable, fast and cheap." Rozwijajcie myśl. Na przykład: "Wybieram podróż pociągiem ponieważ jest wygodna, można sobie usiąść i poczytać książkę, nie trzeba się martwić jaką trasę obrać, bo jest to problem maszynisty, podczas podróży można się zrelaksować czytając książkę lub słuchając muzyki. Pociągi są szybkie, bo nie stoją w korkach, zwłaszcza pociągi typu Pendolino, które zatrzymują się tylko na kilku większych stacjach" itp.
Na koniec obiecane linki. Jak wspomniałam wyżej materiałów jest mnóstwo, ja polecam poniższe:
Jeśli chcielibyście poćwiczyć mówienie z uczniami, polecam poniższe karty. Jest ich 65, są darmowe i obejmują wszystkie działy leksykalne przewidziane w podstawie programowej.
Wyglądają tak:
Jeśli sądzicie, że wam się mogą przydać, zapraszam TUTAJ
May the force be with you :)
Jeśli lubicie przeprowadzać lekcje kulturowe zapraszam do grupy na Facebooku Kulturowe lekcje języka obcego. Czeka tam na was mnóstwo inspiracji.
Jeżeli kochacie escape roomy zarówno te cyfrowe jak i tradycyjne, zapraszam do grupy na Faceboku Escape Roomowy Raj. Znajdziecie tam mnóstwo gotowych escape roomów do wykorzystania podczas lekcji języka angielskiego (ale nie tylko), a także możecie podzielić się swoimi.
Komentarze