Chat GPT - najlepszy przyjaciel, czy najgorszy wróg nauczyciela języka angielskiego?

 

Chat GPT jest już na ustach wszystkich, którzy w jakiś sposób mają związek z edukacją. Codziennie natrafiam na jakieś artykuły na jego temat, wpisy w mediach społecznościowych, słyszę o nim na korytarzu w szkole i w pokoju nauczycielskim. Z jednej strony zachwyty nad ogromnymi możliwościami tego narzędzia, z drugiej trochę przerażenia, że już do tego doszło, albo zagwozdka jak odróżnić pracę ucznia od tekstu wygenerowanego przez sztuczną inteligencję. Tak czy inaczej mówi się o nim i to dużo.

Nie mogłam pozostać obojętna i również spróbowałam współpracy z chatem. Na początku z pewną rezerwą, bo nie wierzyłam w jego możliwości, potem z zachwytem nad tym co potrafi wyprodukować, a potem rozczarowaniem gdy już zobaczyłam pewną schematyczność w jego produkcjach. Zacznę może od końca, czyli od tego rozczarowania, a przy okazji ulgi. Po wielu godzinach zabawy chatem, poprosiłam go o napisanie wiersza na temat nieszczęśliwej miłości. Otrzymałam kilkanaście linijek pozornie sensownego tekstu, ale pełnego banałów i właściwie bez jakiejś sensownej puenty czy myśli przewodniej, więc jak na razie prawdziwi twórcy nie powinni czuć się zagrożeni, wierszydła, czy niby opowiadania tworzone przez chat GPT raczej nikogo nie poruszą, nie zaskoczą ani specjalnie nie rozbawią. Ot zręczne zbitki słów i zdań, pozornie mające sens, ale dość banalne w przekazie. Czuć tutaj na każdym kroku echo innych dzieł i raczej znawcy literatury nie dadzą się nabrać.

Jako żródło wiedzy merytorycznej nie jest on godny zaufania, nie radzi sobie dobrze z zagadkami logicznymi, chociaż podstawowe rachunki opanował i potrafi podać definicje różnych pojęć, przykłady zastosowań na przykład logarytmów, podstawowe wzory itp.  

Natomiast moje sceptyczne nastawienie do chatu znikło od razu, gdy spojrzałam na niego jako swoistego pomocnika nauczyciela i ucznia języków obcych. W tej dziedzinie Chat GPT ma ogromny potencjał, bo jego zasoby języka są niezmierne, plus potrafi błyskawicznie dokonać selekcji materiału i wybrać to, czego akurat potrzebujemy, dostosować poziom języka, do tego, którego oczekujemy i w ułamku sekundy modyfikować na inny, np. z poziomu B2 na C1. Poniżej kilka przykładowych zastosowań chatu GPT, które ogromnie ułatwią życie nauczycieli.

1. Baza słownictwa na dany temat. Ja poprosiłam o listę 30 słówek związanych z jedzeniem i gotowaniem dodatkowo precyzując, że chcę poziom B1, po kilku sekundach była gotowa:

Gdybym z jakiegoś powodu nie była z niej zadowolona, mogę poprosić o modyfikację, na przykład zwiększyć ilość słów, poprosić o więcej warzyw i owoców itp. Chat cierpliwie będzie generował kolejne, aż uznam, że to jest to.  Zamiast listy słów możemy poprosić o listę wyrażeń, idiomów itp związanych z daną dziedziną albo z użyciem konkretnych słów, chat grzecznie na podsunie to, o co prosimy. 

2. Definicje - możemy potem poprosić chat o stworzenie definicji słów, albo wcześniej wygenerowanych idiomów itp. Chat radzi sobie z tym doskonale.

Możemy poprosić o uproszczenie definicji, tak, żeby nasi uczniowie na poziomie A2 je zrozumieli, dla chatu GPT to pestka:

3. Tworzenie zdań z wybranymi słowami/zwrotami. Poproszony o przygotowanie zdań z danymi słowami/, chat radzi sobie świetnie. Najpiękniejsze jest to, że pamięta przebieg konwersacji i nie trzeba za każdym razem podawać mu szczegółowych instrukcji od zera.

Ewentualnie można je nieco doprecyzować:

Czy już czujecie dokąd to może prowadzić? No tak mamy bazę do zupełnie oryginalnych ćwiczeń powtórkowych lub wprowadzających, a nawet do testu. Nie musimy korzystać z listy wygenerowanej przez chat, możemy podsunąć mu własną, na przykład z ważnymi słowami z ostatniego działu, tekstu, który czytaliśmy podczas poprzedniej lekcji lub zamierzamy dopiero omówić, wszystko zależy od naszych potrzeb i pomysłów. 

4. Testy/ćwiczenia utrwalające

Chat szybko stworzy test wielokrotnego wyboru, z kluczem, jeśli go o to poprosimy

Lub utworzy zdania z lukami, czasem trzeba coś dodać do tych zdań, żeby doprecyzować kontekst, ale ogólnie wyniki są bardzo zadowalające.

5. Teksty. Chat potrafi w mgnieniu oka stworzyć sensowny tekst z wykorzystaniem podanych słów na żądany temat, na przykład poniższy to jego dzieło zatytułowane "A culinary disaster"

Możemy szybko przerobić go na cloze test i poprosić uczniów o uzupełnienie go. Jeśli nam się nie podoba, chat przygotuje inny, zwłaszcza jeśli doprecyzujemy jakich zmian oczekujemy, na przykład tekst ma być na poziomie C1.

6. Zabawa stylem. To moje ulubione jak dotąd zastosowanie chatu. Prosimy go, żeby napisał lub przerobił tekst tak, aby był w stylu konkretnej osoby, np. Gordona Ramseya

lub Donalda Trumpa

Te teksty nie muszą być aż tak długie, sami sobie zdecydujcie ilu słów ma użyć chat. Można pokazać je uczniom i poprosić, żeby dopasowali je do konkretnych osób, które mają charakterystyczny sposób wypowiedzi lub pisania, np Jane Austen, J. K. Rowling, Walter White z Breaking Bad. A jeszcze lepiej poprosić ich o wygenerowanie tekstów samodzielnie za pomocą chatu i kazanie reszcie klasy zgadnąć w jakim stylu jest dany tekst. Otwiera się cudowna okazja do rozmowy o języku, stylu, idiolekcie, jeśli tylko wasi uczniowie są na to gotowi - moi są.

To tylko kilka pomysłów, zastosowań jest dużo więcej i nie chcę was zupełnie zanudzić, zwłaszcza, że wierzę w kreatywność nauczycieli.

A co z pracami domowymi?

Ja już od pewnego czasu ograniczyłam zadawanie pisania wypracowań w domu, w wiedząc na co stać chat GPT raczej zupełnie z tego zrezygnuję, trudno uczniowie będą pisać podczas lekcji, natomiast na pewno zachęcę ich do korzystania z chatu jako źródła pomysłów, bazy słownictwa i zwrotów czy idiomów, które mogą się przydać podczas  przygotowywania do wypowiedzi, chat potrafi generować fajne rozwiązania.

Ograniczone zaufanie

Na koniec refleksja. Jest to świetne narzędzie, ale tylko narzędzie, nie można mu do końca zaufać, sprawdzajmy zawsze poprawność tego co stworzył, robi dobre wrażenie, ale nie dajmy się nabrać na każdą jego podpowiedź, a już na pewno nie można go traktować jako absolutnie wiarygodnego źródła wiedzy.

A wy jakie macie zdanie na temat chatu GPT? Czy już go do czegoś wykorzystaliście? Chętnie poczytam komentarze.

Jeśli lubicie przeprowadzać lekcje kulturowe zapraszam do grupy na Facebooku Kulturowe lekcje języka obcego. Czeka tam na was mnóstwo inspiracji.

Jeżeli kochacie escape roomy zarówno te cyfrowe jak i tradycyjne, zapraszam do grupy na Faceboku Escape Roomowy Raj. Znajdziecie tam mnóstwo gotowych escape roomów do wykorzystania podczas lekcji języka angielskiego (ale nie tylko), a także możecie podzielić się swoimi.